Não - Thần kinh
Góc hỏi – đáp: Trầm cảm sau sinh có di truyền không?
Theo thống kê, có khoảng 10-20% phụ nữ sau khi sinh rơi vào rối loạn tâm lý, trầm cảm. Trong đó có 15% trường hợp xuất hiện trầm cảm trong 3 tháng đầu sau sinh, 15 – 25% xảy ra trong năm đầu sau sinh. Chính vì vậy nên có rất nhiều chị em quan tâm đến vấn đề trầm cảm sau sinh có di truyền không? Sau đây mời bbanj đọc cùng BNC Medipharm đi tìm hiểu qua bài viết sau đây nhé.
Xem thêm:
- Khi mang thai uống thuốc trầm cảm có ảnh hưởng đến thai nhi không?
- Uống thuốc trầm cảm có mang thai được không?
- Mất ngủ kéo dài nên uống thuốc gì hiệu quả nhanh
Nội dung bài viết
1. Tìm hiểu về trầm cảm sau sinh
Trầm cảm sau sinh (PPD) là tình trạng người phụ nữ bị rối loạn cảm xúc, thay đổi về thể chất và tâm lý, hành vi sau khi sinh con. Họ thường có suy nghĩ tiêu cực, mệt mỏi, cáu gắt, buồn chán, lo lắng nhiều vấn đề trong đời sống.
* Một số loại trầm cảm sau sinh thường gặp
Baby blues
Có tới 30-80% bà mẹ mới sinh mắc hội chứng baby blues trong một thời gian ngắn khi em bé chào đời. Người mẹ có biểu hiện lo lắng, khóc, mất ngủ, mệt mỏi, ủ rũ và buồn bã kéo dài từ 3-10 ngày sau khi sinh con và kết thúc trong vòng hai tuần. Nếu kéo dài hơn, thì có thể người mẹ đã mắc hội chứng trầm cảm sau sinh.
Hội chứng trầm cảm sau sinh
Theo thống kê có khoảng 10% bà mẹ sinh con có hội chứng này và thường xuất hiện sau 3 tuần đầu sau sinh, có xu hướng kéo dài. Các dấu hiệu nhận biết, cảnh báo bà mẹ đang mắc hội chứng trầm cảm sau sinh như: hay khóc, sự thiếu tập trung, khó khăn trong việc đưa ra các quyết định,thiếu tự tin, chán ghét bản thân, có ý nghĩ tự tử.
Rối loạn tâm thần sau sinh
Hội chứng rối loạn tâm thần sau sinh thường xảy ra ở nhóm sản phụ có tiền sử hoặc người thân trong gia đình có rối loạn cảm xúc lưỡng cực hoặc bệnh tâm thần phân liệt. Rối loạn sẽ bắt đầu trong vòng 2 tuần đầu tiên sau khi sinh và chiếm tỷ lệ cao nhất ở 1-3 tháng tiếp theo. Sản phụ sẽ có các dấu hiệu như dễ kích động, lú lẫn, giảm trí nhớ, cáu gắt, mất ngủ và lo lắng. Kéo dài có thể dẫn đến hoang tưởng, ảo giác, tự tử.
Trầm cảm ở người bố
Khác với phụ nữ, các triệu chứng trầm cảm ở người bố có con nhỏ mới sinh thường không được chú ý. Nguyên nhân gây trầm cảm sau sinh ở đàn ông và phụ nữ giống nhau bao gồm các thay đổi: mối quan hệ hôn nhân, cảm xúc, thiếu tự tin kỹ năng làm cha mẹ. Đặc biệt, nếu người vợ bị trầm cảm thì người chồng có nguy cơ mắc bệnh cao hơn.
2. Nguyên nhân gây trầm cảm sau sinh
Tính đến thời điểm hiện tại khoa học vẫn chưa kết luận được nguyên nhân dẫn đến trầm cảm sau khi sinh con ở phụ nữ, do phụ thuộc vào thể chất, tinh thần và hoàn cảnh của mỗi sản phụ. Dưới đây là một số nhóm nguyên nhân thường gặp nhất về trầm cảm sau sinh gồm:
+ Thay đổi nội tiết tố: Khi phụ nữ mang thai nồng độ nội tiết tố nữ estrogen và progesterone tăng cao. Sau khi sinh con, nồng độ hormone nhanh chóng sụt giảm xuống mức bình thường. Các nghiên cứu chỉ ra, sự thay đổi đột ngột này có thể dẫn đến trầm cảm cho phụ nữ mang thai và sau sinh.
+ Tiền sử rối loạn tâm lý: Rối loạn tâm lý, trầm cảm có thể tái phát vì thế đối với phụ nữ từng có có tiền sử trầm cảm trước hoặc trong khi mang thai thì sẽ có nguy cơ cao trầm cảm sau sinh.
+ Sức khỏe giảm sút: Những phụ nữ sau sinh có thể trạng yếu, bị đau trong quá trình sinh nở thường tác động tâm trạng phụ nữ. Cơn đau kéo dài, cộng với việc chăm con mới sinh vất vả nảy sinh tâm lý bực bội, cáu gắt, gia tăng cảm giác chán ghét bản thân và cả em bé.
+ Yếu tố kinh tế, đời sống: Các yếu tố kinh tế, đời sống ảnh hưởng đến tâm lý phụ nữ sau sinh. Điều kiện kinh tế khó khăn, hoàn cảnh sống chật chội đông đúc, thiếu quan tâm chia sẻ từ chồng và người thân, áp lực với các hủ tục sau sinh, mâu thuẫn trong các quan niệm chăm nuôi con nhỏ giữa các thế hệ sẽ làm gia tăng cảm xúc tiêu cực từ phụ nữ dẫn đến trầm cảm.
Ngoài ra, một số yếu tố nguy cơ làm tăng nguy cơ khiến phụ nữ sau sinh bị trầm cảm bao gồm:
- Tuổi tác tại thời điểm mang thai (tuổi càng trẻ, tỷ lệ trầm cảm càng cao);
- Mâu thuẫn về việc mang thai;
- Tiền sử gia đình có người bị rối loạn tâm thần;
- Trải qua một sự kiện cực kỳ căng thẳng, như mất việc làm hoặc khủng hoảng sức khỏe;
- Trẻ sinh ra yếu ớt, dễ bệnh, hoặc phát hiện dị tật, gặp nhiều vấn đề sức khỏe;
- Phụ nữ sinh đôi, hoặc sinh ba, hoặc có nhiều con rồi sinh thêm;
- Sống một mình, bị hạn chế giúp đỡ do dịch bệnh;
- Xung đột hôn nhân sau khi sinh con, bạo lực gia đình;
- Thiếu ngủ và quá tải vì thức đêm chăm con dài ngày; lo lắng, hoài nghi về khả năng nuôi con của bản thân;
- Lo ngại về ngoại hình, tăng cân mất kiểm soát hoặc sụt cân sau sinh…
3. Dấu hiệu nhận biết của bệnh trầm cảm sau sinh
Phụ nữ bị trầm cảm sau sinh rất khó nhận biết, cho đến khi họ có biểu hiện hành động, cảm xúc tiêu cực ảnh hưởng sức khỏe bản thân. Mọi gia đình có phụ nữ mới sinh cần quan tâm lưu ý những dấu hiệu khởi phát trầm cảm như sau:
+ Hội chứng trầm cảm sau khi sinh (ví dụ: thay đổi trạng thái nhanh chóng, kích thích, lo lắng, giảm tập trung, mất ngủ, dễ khóc)
+ Cực kỳ buồn
+ Dễ thay đổi tâm trạng
+ Khóc không kiểm soát được
+ Mất ngủ hoặc tăng ngủ
+ Mất thèm ăn hoặc ăn quá nhiều
+ Khó chịu và tức giận
+ Đau đầu và đau nhức cơ thể
+ Cực kỳ mệt mỏi
+ Những lo lắng không thực tế hoặc không quan tâm đến em bé
+ Cảm giác không có khả năng chăm sóc cho em bé hoặc không đầy đủ như một bà mẹ
+ Sợ làm hại đứa trẻ
+ Cảm giác tội lỗi
+ Ý tưởng tự sát
+ Lo lắng hoặc hoảng loạn
Thông thường, các triệu chứng phát triển trầm trọng trong hơn 3 tháng, nhưng khởi phát có thể đột ngột hơn. Trầm cảm sau sinh làm ảnh hưởng đến khả năng tự chăm sóc bản thân và đứa bé của phụ nữ.
Phụ nữ có thể không gắn kết với đứa trẻ, kết quả là các vấn đề về tình cảm, xã hội và nhận thức ở trẻ sau này.
Đối tác cũng có thể có tăng nguy cơ bị trầm cảm và trầm cảm ở cả cha và mẹ có thể dẫn đến căng thẳng trong mối quan hệ.
Không cần điều trị, chứng trầm cảm sau khi sinh có thể tự khỏi hoặc trở thành trầm cảm mãn tính. Nguy cơ tái phát là khoảng 1 trong 3 đến 4.
Rối loạn tâm thần sau sinh hiếm khi phát triển, nhưng rối loạn tâm thần và trầm cảm sau sinh không được điều trị làm tăng nguy cơ tự tử và làm hại đứa trẻ, là những biến chứng nghiêm trọng nhất.
4. Trầm cảm sau sinh có di truyền không?
Theo một số công bố mới nhất của các nhà khoa học thì trầm cảm có liên quan đến yếu tố di truyền. Những người có cha mẹ, anh chị, ông bà hay ai đó từng mắc trầm cảm sẽ có nguy cơ mắc căn bệnh này cao gấp 3 lần người bình thường.
Nghiên cứu do giáo sư Jonathan Flint của Đại học Oxford (Anh) cùng nhiều nhà khoa học khác ở Đại học Virginia Commonwealth (Mỹ) và Trung Quốc thực hiện. Họ đã tiến hành phân tích ADN của hơn 10.500 phụ nữ Trung Quốc.
Đến nay, các nhà khoa học đã tìm thấy 2 biến thể gien có liên quan đến bệnh rối loạn trầm cảm nặng (MDD). Chúng có tên là SIRT và LHPP. Họ tin rằng phát hiện này có thể giúp bào chế ra những loại thuốc mới điều trị bệnh.
Ngoài ra, các nhà khoa học cũng cho rằng nguyên nhân gây trầm cảm ngoài yếu tố di truyền thì còn có nhiều nguyên nhân khác như:
- Trải qua các chấn thương
- Trải qua áp lực quá lớn
- Đã từng chịu những tổn thương về tình thần như bị bạo hành, lạm dụng…
- Yếu tố môi trường, văn hóa, xã hội,…
5. Bị trầm cảm sau sinh có nguy hiểm không?
Trầm cảm sau sinh – căn bệnh nguy hiểm được cảnh báo cho cộng đồng, đã có nhiều nghiên cứu về tác động nguy hiểm của trầm cảm lên đời sống phụ nữ sau khi sinh con. Các nhà nghiên cứu đến từ bốn trường đại học: Kilimanjaro Christian Medical College (KCMC, Tanzania), trường Đại học Y Hà Nội (Việt Nam), Đại học Copenhagen, và Đại học Nam Đan Mạch đã khảo sát nghiên cứu gần 1.400 phụ nữ trước và sau sinh tại Việt Nam. Kết quả của nghiên cứu cho thấy, trầm cảm sau sinh tại Việt Nam chiếm tỷ lệ tương đương với các nước trong khu vực và các nghiên cứu khác.
Nhiều nghiên cứu cũng chỉ ra, tình trạng này gây ra những tác động xấu đến sức khỏe của mẹ và trẻ em, cũng như mối quan hệ của họ với các thành viên trong gia đình.
– Đối với phụ nữ
Trầm cảm sau sinh thường khó phát hiện, kéo dài hàng tháng hoặc lâu hơn, có thể phát triển thành bệnh rối loạn tâm thần nếu không chữa trị kịp thời. Ngay cả khi được điều trị, bệnh làm tăng nguy cơ trầm cảm trong tương lai.
Phụ nữ trầm cảm sau sinh thường không đủ sức khỏe để chăm sóc con cái, nguy cơ tự tử cao.
– Đối với người con có mẹ mắc bệnh trầm cảm
Những đứa trẻ có mẹ bị trầm cảm nhiều nguy cơ không phát triển cảm xúc, hành vi:
- Chậm phát triển ngôn ngữ, vận động;
- Hạn chế khả năng giao tiếp;
- Có thể có những hành vi bất thường hoặc dễ kích động hơn trẻ bình thường;
- Trẻ dễ căng thẳng và khó thích nghi với môi trường, khó hòa nhập xã hội…
– Đối với gia đình
Người chung sống cùng người bị trầm cảm sau sinh có nguy cơ mắc bệnh trầm cảm cao. Đó có thể là người chồng, hay bố mẹ, anh chị em ruột chung sống trong một mái nhà, khi có sự căng thẳng triền miên trong gia đình, tâm lý, sức khỏe từng thành viên sẽ ảnh hưởng.
6. Cách phòng ngừa bệnh trầm cảm sau sinh
Tham gia khóa học tiền sản
Đối với các mẹ sinh con đầu lòng nên đến các lớp học tiền sản và kết bạn với những phụ nữ mang thai khác hoặc những người mới làm cha mẹ để chia sẻ kiến thức, tinh thần chuẩn bị đón con.
Yêu cầu giúp đỡ từ người thân
Việc chăm sóc một em bé mới chào đời sẽ gặp nhiều khó khăn, phụ nữ sau sinh cơ thể yếu ớt kèm theo giờ giấc sinh hoạt đảo lộn. Chúng ta hãy yêu cầu giúp đỡ từ chồng, người thân trong việc cùng chăm sóc một đứa trẻ, ưu tiên mẹ có thời gian ngủ, nghỉ.
Không quá áp lực việc chăm con
Lần đầu nuôi con nhỏ, phụ nữ chịu nhiều áp lực từ việc mâu thuẫn quan điểm chăm con, đến việc con bú ít, con chậm tăng cân, con đẻ ra còi cọc, hay con bị sánh với các em bé khác. Những mâu thuẫn, so sánh vô tình đẩy các bà mẹ để áp lực, nghi hoặc khả năng chăm con của bản thân. Thay vì lo lắng, các bà mẹ cần mạnh mẽ, dần hoàn thiện kỹ năng chăm con, tăng cường đi dạo, ăn uống hợp lý, nói chuyện trao đổi với bác sĩ nếu gặp khó khăn trong việc chăm trẻ con. Đồng thời, tăng cường trao đổi với bạn bè, gia đình, tranh thủ thời gian ngủ nghỉ hợp lý để phòng ngừa bệnh trầm cảm.
Trên đây là bài viết về trầm cảm sau sinh có di truyền không? của BNC Medipharm, hi vọng rằng bài viết này đã giúp bạn đọc giải đáp được câu hỏi trên. Cần hỗ trợ tư vấn về sức khỏe hãy gọi tới 0333.039.906 để được tư vấn 24/7.
>>Mách bạn: Để hỗ trợ điều trị bệnh trầm cảm Th.sĩ B.sĩ Phan Đăng Bình khuyên dùng Super Power Neuro Max
Super Power Neuro max có tác dụng:
– Super Power Neuro Max chống suy nhược thần kinh, mất ngủ lo âu, sa trí tuệ, rối loạn nhận thức, hành vi làm bệnh lý não, tâm thần, trầm cảm, căng thẳng…
– Khắc phục chứng nhận bệnh não cấp tính: tai biến mạch não cấp và bán cấp, giảm thiểu năng lực tuần hoàn, xuất huyết não, nhũ tương não…
– Chấn thương sọ não, não phù hợp, viêm não, bại não thời gian hôn mê và mức độ nghiêm trọng
– Phòng thí nghiệm biến sau thuật thần kinh, não….
– Hồi phục di chứng bệnh mạn tính, lão hóa, bệnh Alzheimer, xơ gan máu
– Thúc đẩy trung tâm, Sensor trong học tập, cải thiện trí nhớ, nhận thức và phản xạ ở những người làm việc với cường độ cao như học sinh, sinh viên ôn thi, các nhà quản lý…
– Rối loạn, thiểu năng tuần hoàn, thiếu máu não bộ, thiếu máu não thỏa mãn tính, rối loạn tiền đình, ù tai, chóng mặt…
– Phối hợp với kháng cholinergic trong Parkinson trị liệu.
– Phối hợp với thuốc ức chế men protease trong viêm bảo quản.
– Các chứng minh não, thần kinh của bệnh tiểu đường, đau thần kinh ngoại biên, rối loạn thần kinh tim, rối loạn mạch ngoại biên.
– Tăng nồng độ acetylcholine, norepinephrine và dopamine trong hệ thống thần kinh trung ương.
Những ai nên dùng Super Power Neuro Max
– Những người muốn tăng cường sức khoẻ về tinh thần, thần kinh, não, tăng cường trí nhớ.
– Người bị rối loạn nhận thức, tâm thần phân liệt, trẻ bị tự kỷ, rối loạn tăng động, suy nhược thần kinh.
– Người bị mất ngủ, hoa mắt, chóng mặt, đau đầu, đau nửa đầu, thiểu năng tuần hoàn não, bị bệnh lý về não, thần kinh.
– Người trưởng thành bị suy giảm trí nhớ như: người già, bệnh Alzheimer, Parkinson
– Những người mắc các di chứng sau chấn thương não như: Động kinh, tai nạn, phẫu thuật não, tai biến mạch máu não, đột quỵ, liệt nửa người, liệt mặt, tê bì chân tay…
Xem chi tiết về Super Power Neuro Max tại đây>>>https://bncmedipharm.net/super-power-neuro-max/
