Thiếu máu não: Nguyên nhân, triệu chứng, chẩn đoán và điều trị

Tại Việt Nam, dữ liệu thống kê cho thấy tỷ lệ người được chẩn đoán mắc chứng thiếu máu não lên tới 80% và đang có xu hướng ngày càng trẻ hóa hơn. Nếu không được phát hiện sớm và điều trị kịp thời có thể gây ra các biến chứng như tai biến mạch máu não, đột quỵ,…Vậy để tìm hiểu về bệnh sau đây mời bạn đọc hãy cùng BNC Medipharm đi giải đáp thiếu máu não: Nguyên nhân, triệu chứng, chẩn đoán và điều trị qua bài viết sau đây nhé.

Xem thêm:

• Thuốc an thần là gì? Công dụng, phân loại, tác dụng phụ
• Mất ngủ: Nguyên nhân, triệu chứng, chẩn đoán, cách điều trị 
• Đau đầu: Nguyên nhân, triệu chứng, cách điều trị 
• Stress căng thẳng thần kinh và cách khắc phục

1. Định nghĩa về thiếu máu não

Thiếu máu não hay còn được gọi với tên khác là thiểu năng tuần hoàn não, là trạng thái khi lưu thông máu lên não bị suy giảm, làm cho các tế bào não không đủ oxy và dưỡng chất cần thiết, dẫn đến thiếu năng lượng để thực hiện chức năng sống của chúng.

2. Nguyên nhân gây ra thiếu máu não

Có rất nhiều nguyên nhân gây thiếu máu náo, có thể kể đến như:

2.1 Mắc các bệnh lý tiềm ẩn trong cơ thể:

• Xơ vữa động mạch:

80% các trường hợp thiếu máu não có nguyên nhân do sự xơ vữa và lão hóa động mạch. Những vấn đề này gây hẹp lòng mạch và áp lực lên các mạch máu cung cấp cho não, làm giảm lưu lượng máu và oxy lên não. Các gốc tự do cũng được xem là “kẻ thủ ác” gây tổn thương cho các động mạch, dẫn đến sự xơ vữa động mạch.

• Chấn thương cột sống, thoái hóa đốt sống cổ:

Khi các đốt sống bị tổn thương, chúng có thể chèn ép lên các mạch máu, gây trì trệ quá trình cung cấp máu lên não.

• Bệnh liên quan đến tim mạch:

Bệnh tim làm suy giảm chức năng cung cấp máu từ tim lên não. Sự thiếu hụt trong lưu thông máu của hệ tuần hoàn trong cơ thể sẽ ảnh hưởng đến việc đưa máu lên não.

• Huyết áp cao:

Cao huyết áp làm tăng áp lực lên các mạch máu, dẫn đến việc giãn nở và tổn thương của thành mạch. Những tổn thương này thường xảy ra nhiều ở các mạch máu của não, có thể dẫn đến sự phình mạch và nguy cơ chảy máu não, hoặc gây ra xơ vữa, cản trở sự lưu thông dòng máu đến não.

• Làm tăng nguy cơ rối loạn mỡ máu, đái tháo đường, béo phì.

2.2 Các yếu tố bắt nguồn từ thói quen sống không lành mạnh

– Stress và căng thẳng trong công việc và cuộc sống gây ra việc tổng hợp nhiều gốc tự do trong cơ thể. Những gốc tự do này hội tụ lại thành một “lực lượng đánh chiếm” gây tổn thương trong các mạch máu, hình thành các mảng xơ vữa và tạo thành huyết khối. Những “lính công” này cũng trực tiếp làm co hẹp động mạch, làm giảm lưu lượng máu đến các mô não, gây ra các vấn đề về tuần hoàn não như thiếu máu não thoáng qua, tai biến mạch máu não, và cảm giác đau nửa đầu.

– Thường xuyên hút thuốc lá, lạm dụng rượu bia: làm tăng nguy cơ hình thành cục máu đông trong lòng mạch, dễ dẫn đến thiếu máu não cục bộ.

– Chế độ ăn uống nhiều chất béo và dầu mỡ, ít chất xơ: Làm thành mạch dễ hình thành các mảng xơ vữa. Chúng sẽ làm hẹp lòng mạch gây ảnh hưởng đến quá trình lưu thông máu.

– Lười vận động thể dục thể thao khiến quá trình lưu thông máu trở nên chậm chạp hơn.

– Khi ngủ hay gối cao đầu : làm cản trở quá trình lưu thông máu từ tim lên não. Khi đó, cổ bị gập ngay đốt sống, chèn ép dây thần kinh gáy gây ảnh hưởng đến việc tuần hoàn máu lên não chậm, lâu dần dẫn đến tình trạng thiếu máu não. Do đó, cần tránh kê gối cao hơn 15cm.

– Công việc thường xuyên sử dụng điện thoại và máy tính trong thời gian dài.

– Thường xuyên tham gia vào các hoạt động lao động trí óc với cường độ cao.

3. Thiếu máu não có những triệu chứng gì?

Dấu hiệu thiếu máu não rất đa dạng và biểu hiện khác nhau tùy vào mức độ nặng – nhẹ của người bệnh. Một số triệu chứng phổ biến của thiếu máu não bao gồm:

• Đau đầu

Người bệnh có thể cảm thấy đau nhói tại một điểm hoặc vùng cụ thể, nhưng cũng có thể gặp đau toàn bộ đầu, cảm giác nặng đầu, đặc biệt khi di chuyển hoặc tập trung cao độ. Hiện tượng này thường xuất hiện vào buổi sáng ngay khi tỉnh giấc.

• Hoa mắt, chóng mặt, ù tai

Một dấu hiệu khác của thiếu máu não là tình trạng chóng mặt và thấy hoa mắt đột ngột xảy ra mà không rõ nguyên nhân, ngay cả khi cơ thể đang nghỉ ngơi đầy đủ và trong tình trạng khỏe mạnh bình thường. Ngoài chóng mặt, người bệnh có thể gặp hiện tượng ù tai ngay cả khi ở trong điều kiện yên tĩnh, không có tiếng ồn.

• Tê bì chân tay

Do lượng oxy cung cấp không đủ, người bệnh thường cảm thấy mệt mỏi, thấy hoa mắt, chóng mặt và có cảm giác ù tai. Đi đứng không vững, dễ vấp ngã, điều này là một trong những nguyên nhân khiến người bệnh dễ bị chấn thương do té ngã.

• Mất ngủ

Người bệnh khi bị thiếu máu não thường có giấc ngủ không sâu, chập chờn, thường tỉnh giấc nhiều lần trong đêm và gần sáng mới ngủ được. Một số người cũng thường gặp ác mộng và đau đầu khi ngủ.

• Suy giảm thị lực

Lượng máu di chuyển lên não chậm hoặc tắc nghẽn sẽ khiến giảm nguồn oxi cần thiết cho não. Chức năng não kém đi, ảnh hưởng xấu tới các chức năng khác trong đó có thị lực. Người bệnh thường gặp hiện tượng hoa mắt, nhìn không rõ nét, mờ một mắt hoặc cả hai bên mắt.

•  Suy giảm trí nhớ

Khi máu không đủ cung cấp lên não, khả năng ghi nhớ của người bệnh cũng sẽ bị ảnh hưởng. Người bệnh thường có biểu hiện chậm nhớ, chóng quên, đặc biệt biểu hiện rõ nhất ở những người cao tuổi vì lứa tuổi này thường diễn ra sự suy giảm trí nhớ do lão hóa tế bào thần kinh.

• Đau dọc cột sống lưng

Đối với những bệnh nhân mắc chứng thiếu máu não, Tuần hoàn máu lên não kém cũng gây ra tình trạng đau dọc sống lưng, thấy lạnh sống lưng. Hoặc bị đau dọc đoạn vai gáy.

4. Biến chứng gây ra từ bệnh thiếu máu não

Não của bạn có kích thước nhỏ, tuy nhiên, nó cần tới 20% tổng lượng oxy cung cấp cho cơ thể để duy trì và thực hiện các hoạt động quản lý. Để đảm bảo sự cung cấp oxy cho não, lưu lượng máu cần phải đủ. Trong trường hợp não không nhận được máu trong khoảng thời gian 10 giây, sẽ bắt đầu xuất hiện sự rối loạn trong các mô của não. Nếu tình trạng thiếu máu não kéo dài trong khoảng thời gian 4-5 phút, các tế bào thần kinh sẽ bắt đầu bị hủy hoại vĩnh viễn và không thể phục hồi.

Đừng chủ quan khi gặp tình trạng thiếu máu não, vì quá trình này diễn ra vô cùng nhanh chóng và có thể chỉ kéo dài một thời gian ngắn (thiếu máu não thoáng qua) trước khi biến mất. Tuy nhiên, có khả năng gây ra các biến chứng nguy hiểm bất kỳ lúc nào, chẳng hạn như: Tai biến mạch máu não, Đột quỵ, Xơ hóa não, Động kinh, Parkinson, 

85% Trường hợp đột quỵ là do thiếu máu não cục bộ gây ra.

5. Chẩn đoán bệnh thiếu máu não

Đánh giá  ban đầu của các triệu chứng gợi ý thiếu máu não nên bao gồm các xét nghiệm cơ bản, bao gồm đường huyết, công thức máu toàn phần, hóa học, các yếu tố đông máu, điện tâm đồ và men tim. 

Nên chụp CT đầu không cản quang để loại trừ xuất huyết hoặc tổn thương khối. Hình ảnh mạch máu, chẳng hạn như chụp CT-angiogram hoặc MR-angiogram, có thể rất có giá trị trong bối cảnh cấp tính. Hình ảnh mạch máu có thể giúp xác định nguyên nhân đột quỵ, đặc biệt trong trường hợp xơ vữa động mạch lớn; trong trường hợp tắc mạch máu lớn cấp tính, có thể thấy rõ vị trí tắc mạch máu.

Thông thường trong bối cảnh đột quỵ thiếu máu cục bộ cấp tính, CT đầu không cản quang có thể không cho thấy bất thường rõ ràng nào, đặc biệt nếu bệnh nhân xuất hiện sớm trong quá trình bệnh. Trong trường hợp này, tưới máu MRI hoặc CT có thể có giá trị để xác định khả năng tồn tại của mô thiếu máu cục bộ. Bởi vì số phận của mô thần kinh thiếu máu cục bộ phụ thuộc vào cả mức độ và thời gian thiếu máu cục bộ, bệnh nhân bị thiếu máu não cục bộ cấp tính thường có một vùng mô não bị nhồi máu (nhồi máu lõi) được bao quanh bởi một vùng não thiếu máu cục bộ lớn hơn mà có thể vẫn còn. khả thi. Khu vực có khả năng tồn tại này được gọi là vùng tranh sáng tranh tối. Đã có nhiều nghiên cứu trong thập kỷ qua liên quan đến các phương thức chụp ảnh thần kinh để xác định thể tích vùng nửa tối do thiếu máu cục bộ.

Chẩn đoán phân biệt đối với các triệu chứng giống như đột quỵ do thiếu máu cục bộ, bao gồm: hạ đường huyết, mất cân bằng điện giải như hạ natri máu, sử dụng ma túy, nhiễm trùng bao gồm viêm màng não, ngất do tim, TIA, viêm mạch, đau nửa đầu, khối u, xuất huyết não và co giật.

Để có thể chẩn đoán tình trạng thiếu lên máu não chính xác, người bệnh cần đến cơ sở y tế để thăm khám trực tiếp với bác sĩ. Bác sẽ thăm khám và chỉ định người bệnh thực hiện một số xét nghiệm lâm sàng, dựa vào đó đưa ra chẩn đoán chính xác tình trạng bệnh.

6. Bệnh thiếu máu não có nguy hiểm không?

Theo tổ chức Y tế Thế giới (WHO), thiếu máu não là nguyên nhân dẫn đến tỷ lệ tử vong cao, đứng thứ ba sau ung thư và bệnh tim mạch. Não cần tiêu thụ khoảng 20% nguồn cung cấp dưỡng chất từ cơ thể, do đó, tình trạng thiếu oxy lên não được coi là một trạng thái rất nguy hiểm. Chỉ sau 10 giây mà não không nhận đủ lượng máu cần thiết, các mô não sẽ trở nên bất ổn và khi tình trạng này kéo dài trong vài phút, các tế bào thần kinh sẽ bắt đầu chết dần.

Tình trạng thiếu máu lên não không chỉ tác động đến hoạt động hàng ngày của người bệnh, mà còn tiềm ẩn nguy cơ cao về đột quỵ. Hàng năm tại Việt Nam, có khoảng 200.000 trường hợp đột quỵ, trong đó tỷ lệ tử vong chiếm khoảng 50%. Những người may mắn sống sót sau cơn đột quỵ phải đối mặt với những hậu quả nghiêm trọng như mất giọng, suy giảm trí nhớ, liệt một bên hoặc toàn thân, và những tác động này kéo dài suốt đời. Mức độ nguy hiểm của tình trạng thiếu máu lên não được đánh giá dựa trên nguyên nhân, mức độ bệnh, và tình trạng sức khỏe tổng quát của người bệnh. Do đó, để giảm thiểu nguy cơ từ bệnh thiếu máu não, người bệnh cần nhanh chóng đến bệnh viện để kiểm tra khi cơ thể hiện ra các triệu chứng của bệnh.

7. Những đối tượng nào thường bị thiếu máu não?

Triệu chứng của thiếu máu lên não thường thấy ở người cao tuổi và những người mắc nhiều bệnh mãn tính như bệnh tim mạch, tiểu đường, và tăng huyết áp. Tuy nhiên, tình trạng thiếu máu lên não ngày càng xuất hiện ở đối tượng trẻ hóa. Đặc biệt, người trẻ như nhân viên văn phòng, quản lý cấp cao, phụ nữ nội trợ,… do tính chất công việc căng thẳng có thể mắc phải tình trạng thiếu máu lên não. Ngoài ra, những người dẫn đến lối sống thiếu vận động, sống trong môi trường ô nhiễm, và duy trì chế độ ăn uống không đa dạng và không lành mạnh cũng dễ dàng mắc phải tình trạng bệnh này.

8. Phương pháp điều trị bệnh thiếu máu não

8.1 Phương pháp điều trị các bệnh lý tiềm ẩn

>>Mách bạn: Để hỗ trợ điều trị thiếu máu não Th.sĩ B.sĩ Phan Đăng Bình khuyên dùng Super Power Neuro Max 

Super Power Neuro max có tác dụng:

– Super Power Neuro Max chống suy nhược thần kinh, mất ngủ lo âu, sa trí tuệ, rối loạn nhận thức, hành vi làm bệnh lý não, tâm thần, trầm cảm, căng thẳng…

– Khắc phục chứng nhận bệnh não cấp tính: tai biến mạch não cấp và bán cấp, giảm thiểu năng lực tuần hoàn, xuất huyết não, nhũ tương não…

 – Chấn thương sọ não, não phù hợp, viêm não, bại não thời gian hôn mê và mức độ nghiêm trọng

– Phòng thí nghiệm biến sau thuật thần kinh, não….

– Hồi phục di chứng bệnh mạn tính, lão hóa, bệnh Alzheimer, xơ gan máu

– Thúc đẩy trung tâm, Sensor trong học tập, cải thiện trí nhớ, nhận thức và phản xạ ở những người làm việc với cường độ cao như học sinh, sinh viên ôn thi, các nhà quản lý…

– Rối loạn, thiểu năng tuần hoàn, thiếu máu não bộ, thiếu máu não thỏa mãn tính, rối loạn tiền đình, ù tai, chóng mặt…

– Phối hợp với kháng cholinergic trong Parkinson trị liệu.

– Phối hợp với thuốc ức chế men protease trong viêm bảo quản.

– Các chứng minh não, thần kinh của bệnh tiểu đường, đau thần kinh ngoại biên, rối loạn thần kinh tim, rối loạn mạch ngoại biên.

– Tăng nồng độ acetylcholine, norepinephrine và dopamine trong hệ thống thần kinh trung ương.

Những ai nên dùng Super Power Neuro Max

– Những người muốn tăng cường sức khoẻ về tinh thần, thần kinh, não, tăng cường trí nhớ.

– Người bị rối loạn nhận thức, tâm thần phân liệt, trẻ bị tự kỷ, rối loạn tăng động, suy nhược thần kinh.

– Người bị mất ngủ, hoa mắt, chóng mặt, đau đầu, đau nửa đầu, thiểu năng tuần hoàn não, bị bệnh lý về não, thần kinh.

– Người trưởng thành bị suy giảm trí nhớ như: người già, bệnh Alzheimer, Parkinson

– Những người mắc các di chứng sau chấn thương não như: Động kinh, tai nạn, phẫu thuật não, tai biến mạch máu não, đột quỵ, liệt nửa người, liệt mặt, tê bì chân tay…

Xem chi tiết về Super Power Neuro Max tại đây>>>https://bncmedipharm.net/super-power-neuro-max/